
Lepkość kinematyczna – metoda kapilarna
Dlaczego warto badać lepkość kinematyczną?
Lepkość oleju najczęściej oznacza się w temperaturach 40°C oraz 100°C. Na tej podstawie obliczany jest tzw. wskaźnik lepkości, który pokazuje, jak zmienia się lepkość oleju w zależności od temperatury. Parametr ten jest charakterystyczny dla poszczególnych typów olejów i zależy zarówno od rodzaju bazy olejowej, jak i zastosowanych dodatków uszlachetniających.
Regularne badanie lepkości pozwala ocenić, czy olej zachowuje swoje właściwości zgodnie ze specyfikacją i wymaganiami producenta. Wzrost lepkości najczęściej świadczy o zanieczyszczeniu oleju, jego zmieszaniu z innymi cieczami, procesach starzenia, odparowywaniu lekkich frakcji lub degradacji dodatków. Z kolei spadek lepkości może wskazywać na rozcieńczenie oleju paliwem, zmieszanie z innym środkiem smarnym o niższej lepkości albo postępującą degradację mechaniczną.
Zmiany lepkości są szczególnie istotne, ponieważ bezpośrednio wpływają na zdolność oleju do tworzenia trwałego filmu smarnego. Zbyt wysoka lepkość może utrudniać przepływ oleju i zwiększać opory ruchu, co prowadzi do wyższego zużycia paliwa i przegrzewania silnika. Zbyt niska lepkość oznacza natomiast zbyt cienką warstwę ochronną, a to zwiększa ryzyko tarcia metal o metal i przyspiesza zużycie elementów współpracujących. Dlatego monitoring lepkości w eksploatacji jest jednym z podstawowych narzędzi diagnostycznych w ocenie stanu oleju.